Αλλοδαπές Ελεγχόμενες Εταιρείες στην Ελλάδα
Πότε αλλοδαπή εταιρεία θεωρείται από το Ελληνικό κράτος ως Αλλοδαπή Ελεγχόμενη Εταιρεία έτσι ώστε το Ελληνικό Κράτος να έχει την δυνατότητα φορολόγησης;
Με την εισαγωγή των νόμων στην Ελλάδα από 1 Ιανουαρίου 2014 γίνεται μεταξύ άλλων προσπάθεια του Ελληνικού κράτους να αντιμετωπίσει περιπτώσεις μετακίνησης κερδών εκτός Ελλάδος και τεχνιτών ρυθμίσεων (artificial arrangements) που αποβλέπουν σε αποφυγή φορολόγησης και απόκτησης φορολογικών πλεονεκτημάτων.
Οι νέοι νόμοι έχουν κύριο στόχο στην «ελληνικοποίηση» εισοδημάτων από:
– Μερίσματα ή αδιανέμητα κέρδη,
– τόκους,
– δικαιώματα
– κέρδη αλλοδαπής εταιρείας κλπ
με τελικό στόχο τη φορολόγηση του έλληνα φορολογούμενου (φυσικό πρόσωπο / μέτοχο / επιχείρηση) αυτοβούλως απευθείας, ωσάν να τα λάμβανε απευθείας ο ίδιος ως εκ τούτου η ύπαρξη της πραγματικής υπόστασης (economic substance) στην αλλοδαπή χώρα όπου είναι εγκατεστημένες οι αλλοδαπές εταιρείες γίνεται τώρα πιο σημαντική για τον ορισμό της φορολογικής κατοικίας.
Η Έννοια της φορολογικής κατοικίας στην Ελλάδα
Νομικό πρόσωπο έχει την φορολογική του κατοικία στην Ελλάδα και επομένως φορολογείται στην Ελλάδα σε όλο παγκόσμιο εισόδημά (worldwide income) όταν:
– Έχει συσταθεί ή ιδρυθεί σύμφωνα με το Ελληνικό δίκαιο (place of incorporation),
– Έχει την καταστατική του έδρα στην Ελλάδα (place of establishment),
– Έχει τον τόπο άσκησης της πραγματικής διοίκησης στην Ελλάδα (place of effective management).
Για να καθοριστεί ο τόπος άσκησης της πραγματικής διοίκησης λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:
– Ο τόπος άσκησης καθημερινής διοίκησης ή / και λήψης στρατηγικών αποφάσεων
– Ο τόπος διεξαγωγής της ετήσιας γενικής συνέλευσης ή / και συνεδριάσεων των εκτελεστικών οργάνων διοίκησης (Δ.Σ.)
– Τόπος τήρησης των βιβλίων και στοιχείων
– Κατοικία των μελών του εκτελεστικού οργάνου διοίκησης
Πότε οι αλλοδαπές εταιρείες θεωρούνται ως Αλλοδαπές Ελεγχόμενες Εταιρείες στην Ελλάδα;
Με τους νέους κανόνες το Ελληνικό κράτος αποκτά την δυνατότητα φορολόγησης των μη διανεμηθέντων κερδών αλλοδαπού νομικού προσώπου στο όνομα του κυρίου μετόχου του, εφ’ όσον σωρευτικά:
– ο Έλληνας φορολογούμενος συμμετέχει άμεσα ή έμμεσα με ποσοστό άνω του 50% στην Αλλοδαπή Ελεγχόμενη Εταιρεία,
– η Αλλοδαπή Ελεγχόμενη Εταιρεία βρίσκεται σε κράτος μη συνεργάσιμο ή υπάγεται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς,
– άνω του 30% του καθαρού εισοδήματος προ φόρων της Αλλοδαπής Ελεγχόμενης Εταιρείας είτε αντιστοιχεί, σε κατηγορία «παθητικού» εισοδήματος (τόκοι, μερίσματα, δικαιώματα, εισόδημα από ακίνητη περιουσία) είτε πηγάζει από ασφαλιστικές, τραπεζικές ή άλλες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες, και προέρχεται κατά το ήμισυ τουλάχιστον από συναλλαγές με συνδεδεμένες επιχειρήσεις, και
– η Αλλοδαπή Ελεγχόμενη Εταιρεία δεν είναι εισηγμένη σε οργανωμένη αγορά.
Ποίες είναι οι επιπτώσεις όταν οι αλλοδαπές εταιρείες θεωρούνται Αλλοδαπές Ελεγχόμενες Εταιρείες (ΑΕΕ) στην Ελλάδα;
Τα κέρδη αυτά φορολογούνται στο όνομα του Έλληνα μετόχου ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα:
– με εταιρικό συντελεστή αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο,
– με τους κανονικούς συντελεστές που ισχύουν στην Ελλάδα ως φυσικό πρόσωπο.
Πότε ενδεχομένως να μην υπάρξει φορολόγηση στην Ελλάδα με βάση τα πιο πάνω 3 κριτήρια φορολόγησης
Στην περίπτωση όπου:
– H Ελεγχόμενη Αλλοδαπή Εταιρεία είναι εγκατεστημένη σε κράτος – μέλος της Ε.Ε.,
– εάν η εν λόγω εγκατάσταση δεν αποτελεί «επίπλαστη κατάσταση» (“artificial arrangement”)
(Νοείται ότι εισοδήματα αλλοδαπών εταιρειών οι οποίες έχουν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα φορολογούνται στην Ελλάδα ως εισοδήματα ημηδαπών)
Κατά την διεθνή φορολογική πρακτική νομικό πρόσωπο θεωρείται ότι διοικείται και επομένως θεωρείται φορολογικός κάτοικος στο κράτος της έδρας του, και συνεπώς δεν αποτελεί «επίπλαστη κατάσταση» όταν στο κράτος αυτό λαμβάνουν χώρα – το σύνολο, η πλειοψηφία ή τα σημαντικότερα των ακολούθων:
– Συνεδρίαση του Δ.Σ. ή άλλου εκτελεστικού οργάνου της αλλοδαπής εταιρείας, και σύγκληση της Γ.Σ.
– Λήψη σημαντικών και στρατηγικών αποφάσεων (π.χ. υπογραφή πρακτικών, συμβάσεων, συμφωνιών και άλλων σχετικών εταιρικών εγγράφων που να σχετίζονται με την διοίκηση, τον έλεγχο και τις διοικητικές λειτουργίες της εταιρείας)
– Διαπραγμάτευση και σύναψη τυχόν συμβάσεων, διενέργεια συναλλαγών, διατήρηση αντιγράφων εμπορικής / εταιρικής αλληλογραφίας
– Σύνταξη και τήρηση οικονομικών καταστάσεων, βιβλίων και στοιχείων
– Διατήρηση εγκαταστάσεων και απαιτούμενου προσωπικού
– Κίνηση τραπεζικών λογαριασμών από το κράτος εγκατάστασης, έστω και αν οι λογαριασμοί αυτοί τηρούνται σε τράπεζες του εξωτερικού.
– Η πλειοψηφία των μελών του Δ.Σ. της εταιρείας είναι φορολογικοί κάτοικοι στο κράτος σύστασης της εταιρείας και σε κάθε περίπτωση εκτός Ελλάδος
Τι γίνεται με την υπόλοιπη Ευρώπη σχετικά με την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίου και εγκατάστασης
Η Ευρώπη γενικά ενθαρρύνει την άρση των προστατευτικών φορολογικών νομοθεσιών που επιβάλλουν κράτη – μέλη σε άλλα κράτη – μέλη. Στην υπόθεση Cadbury Schweppes V Revenue and Customs Commissioners υπόθεση η οποία χρησιμοποιείται ευρύτατα από εταιρείες – χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα δικαστήρια αποφάνθηκαν ότι τα φορολογικά προστατευτικά μέτρα που επιβάλλονται σε κράτη – μέλη από άλλα κράτη – μέλη, παραβιάζουν τις βασικές αρχές της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίου, εμπορίας και εγκατάστασης έστω και αν ακόμα ο λόγος εγκατάστασης τους είναι η αποφυγή φορολογίας. Στην υπόθεση αυτή Αγγλική εταιρεία ίδρυσε εταιρείες στην Ιρλανδία για να επωφεληθεί την χαμηλή φορολογία της Ιρλανδίας. Οι Αγγλικές αρχές επικαλέστηκαν ότι με αυτό τον τρόπο είχαν απώλειες φορολογικών εισοδημάτων. Η υπόθεση εκδικάστηκε από τα Αγγλικά δικαστήρια υπέρ του φορολογούμενου επειδή παραβίαζαν την ελεύθερη εγκατάσταση του φορολογούμενου εντός της ΕΕ. Η υπόθεση παραπέμφθηκε και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο όμως και εκεί το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο.
Τα Εναλλακτικά Επενδυτικά Ταμεία (Alternative Investment Funds – AIFs) θεωρούνται Ελεγχόμενες Αλλοδαπές Εταιρείες στην Ελλάδα;
Οι συναλλαγές μέσω Εναλλακτικών Επενδυτικών Ταμείων (Alternative Investment Funds – AIFs) υπόκεινται σε νομοθετικές ή κανονιστικές ρυθμίσεις στην χώρα όπου ιδρύονται και ενδεχομένως όταν τέτοια ταμεία διατηρούν Έλληνες μέτοχους – μεριδιούχους να μην υπόκείνται σε φορολογίες στην Ελλάδα. Στις περιπτώσεις Εναλλακτικών Επενδυτικών Ταμείων (Alternative Investment Funds – AIFs), μετοχές ή μερίδια, διοικούνται από διαχειριστές και ρυθμίζονται από σχετικούς κυβερνητικούς φορείς στην χώρα όπου ιδρύεται το Εναλλακτικό Επενδυτικό Ταμείο.
Εταιρείες οι οποίες είναι ενταγμένες σε Εναλλακτικές Αγορές εκτός Ελλάδας θεωρούνται Αλλοδαπές Ελεγχόμενες Εταιρείες;
Στις περιπτώσεις που έλληνες μέτοχοι είναι ιδιοκτήτες εταιρειών που είναι ενταγμένες σε Εναλλακτικές Αγορές σε ξένα χρηματιστήρια ενδεχομένως να μην φορολογούνται στην Ελλάδα. Οι αγορές αυτές υπόκεινται σε νομοθετικές ή κανονιστικές ρυθμίσεις στις χώρες τους.
Καταληκτικά
Τέτοια μέτρα έχουν ήδη εισαχθεί σε πολλές χώρες (στις πλείστες ανεπτυγμένες χώρες) με σκοπό την αποφυγή της μεταφοράς κερδών από φορολογικούς κάτοικους τους σε χώρες με χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή. Τέτοιες διατάξεις δίνουν την δυνατότητα στις φορολογικές αρχές να φορολογήσουν το εισόδημα μέσω των νόμων περί Ελεγχόμενων Αλλοδαπών Εταιρειών (Αλλοδαπή Ελεγχόμενη Εταιρεία, “CFC rules”), των νόμων για τον προσδιορισμό της φορολογικής κατοικίας, των νόμων κατά της φοροαποφυγής (anti abuse provisions) ή ακόμη και με την έκδοση μαύρων λιστών. Από την άλλη είναι φανερό ότι διοικητική και πραγματική υπόσταση μιας αλλοδαπής εταιρείας γίνεται ένας σημαντικός παράγοντας στον καθορισμό της φορολογικής της κατοικίας και συνεπώς στον καθορισμό της φορολόγησης της ή μη στην Ελλάδα.
Στοιχεία επικοινωνίας
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο info@pkf-nic.com
Απρίλιος 2015
Απαλλαγή Ευθύνης
Το παρόν δημοσίευμα δεν αποτελεί φορολογική συμβουλή ή προτροπή για να ληφθούν οποιεσδήποτε αποφάσεις ή ενέργειες. Για φορολογικές συμβουλές παρακαλούμε απευθυνθείτε σε Επαγγελματία Φορολογικό Σύμβουλο.
Η PKF / ATCO Limited είναι μέλος της PKF International ένα δίκτυο ανεξάρτητων λογιστών και συμβούλων και δεν αποδέχεται καμία ευθύνη ή υποχρέωση για τις πράξεις ή παραλείψεις εκ μέρους οποιασδήποτε άλλης εταιρείας-μέλος του δικτύου